түбірі орыс тілінен шықпаған сөз

См. также в других словарях:

• кодификациялан — кодификацияла етістігінен жасалған ырықсыз етіс. Орыс тілінен енген сөздердің тұлғалануы жағынан мынадай к о д и ф и к а ц и я л а н б а ғ а н (қабылданып, ереже ретінде жазылмаған) нормалары болғаны байқалады (Р. Сыздықова, XVIII XIX ғ. қаз. әд …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• гер тас — (Маң., Маңғ.) таразыға тарту үшін пайдаланылатын әр түрлі салмақтық. Шеккіге шегейін десем, г е р т а с т а р ы м толмай тұр (Маң., Маңғ.). Бұл тіркестің бірінші сыңары орыс тілінен ауысқан: гиря …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

• дәлеңке — (Қост., Об.; Көкш.) алаң, ашық жер. Бұрын ауыл жаздыгүні бір д ә л е ң к е д е отыратын еді (Қост., Об.). Бұл – орыс тілінен енген сөз (делянка) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

• матаплек — (Қарақ.) 25 селдік қапшық, тік бойы 2,5 м, ұзындығы 25 м. Осы жолы балық көп, бір екі м а т а п л е к толып келе жатыпты (Қарақ.). Орыс тілінен ауысқан болу керек (Н. Жүн., Дисс., 130.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

• мойынша — 1 (Қост.: Жанг., Торғ.) бөкебай, шарф. Мұқаметжан бүгінше м о й ы нш а ң д ы берші (Қост., Жанг.). Ж. Досқараев оны орыс тілінен бөкебай (пуховой), шәрпі сөздері енгеннен кейін, тілден ығысып шыққан ескі сөз деп қарайды (Ж. Дос., ҚТЖЕ). қ.… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

• Православие — – гр. «ортодоксия» («orthodoxia» orthos – түзу, дұрыс, шын + doxa – пікір, ілім) деген сөзінің қабылданған аудармасы. Тура мағынасында «ортодоксия» белгілі бір облыста (салада) белгіленген принциптер мен ережелерге (қағидаларға) еш жалтақтаусыз… …   Философиялық терминдердің сөздігі

• жүзгіш машиналар — (Плавающие машины) алдын ала дайындықсыз су бөгеттерінен өте алатын ұрыстық және көліктік (доңғалақты немесе шынжыр табанды) құралдар. Бірінші ұрыстық Ж.м. (автомобиль қайықтар немесе амфибиялар) ХХ ғасырдың басында пайда болды. Орыс өнертапқышы… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

• парашют — (франц. parachute, грек сөзі parer алдын алу, chute – құлау) ауа кедергісі есебінен объектіні тежеуге арналған құрылғы. Ұшу аппаратынан түскен адамның, тасталған жүктердің, ғарыштық аппараттардың түсірілетін бөліктерінің, жарық бергіш авиациялық… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

• қара — азық. Астық д.м. Соғыс зардабын елдің дендеп түсіне бастағаны да биыл жаз: қант шай, қ а р а а з ы қ т ы ң көзі кеміді (Ә.Сарай, Атырау, 310). Қара ала қаз. Қаздың қара ала түсті бір түрі. Көл бетін жапқан қ а р а а л а қ а з бен қасқалдақ,… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• жол әскерлері — (Дорожные войска) жолды қамтамасыз етуге арналған тыл құрамындағы арнайы әскерлер. Коменданттық жол, жол салу және көпір құрылыстары бөлімінен, бөлімшелерінен тұрады. Ж.ә. орыс армиясында XVII ғасырдың басында, ал Кеңес Одағы Қарулы күштерінде… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

• мәйек — 1 (Түрікм.: Таш., Көнеүр., Тахта; Қарақ., Қоң.; Шымк., Мақт.; Өзб., Ташк.) жұмыртқа. Тауығым м ә й е к таппағалы 1 2 ай болып қалды (Түрікм., Көнеүр.). Колхоздарда құс шаруашылығы да бар, ондағы тауықтар көп м ә й е к береді (Қарақ., Қоң.). Бұл… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі